دی وی دی چیست؟ مقایسه با cd و انواع و سرعت آن

نگاهی بر تاریخچه دی وی دی

نخستین DVD در سال ۱۹۹۵ توسط شرکت های سونی و فیلیپس که پیشتر نخستین سی دی را روانه بازار کرده بودند، ساخته شد. این دو شرکت قصد داشتند ابزاری را جایگزین CD نمایند که بتواند از فرمت vhs استفاده کرده و در ذخیره ویدیوهای باکیفیت نیز کارآمد باشد. از این رو در همان موقع فرمت MMCD یا به بیان کاملتر، Compact Disk Multi Media ایجاد شد و همینطور شرکت های دیگر از جمله ماتسوشیتا، توشیبا، هیتاچی، تامسون، JVC و... فرمت دیگری به نام SD یا به بیان کاملتر Super Density را معرفی نمودند.

در سال ۱۹۹۶، کمپانی I.B.M طی اقدامی هوشمندانه این شرکت ها را با هم متحد ساخت و اینگونه اولین اتحادیه ساخت DVD استاندارد، کنسرسیوم DVD و پس از آن، DVD فاریوم تشکیل شد. در سال ۱۹۹۷ اینگونه مقرر شد که این اتحادیه برای ۱۰ سال برجای بماند؛ اما در سال ۲۰۰۷ این قرار برای ۱۰ سال دیگر نیز تمدید گردید. در نتیجه، هم اکنون ۱۶۰ شرکت در جای جای جهان به عضویت این اتحادیه درآمده اند و افزون بر این، شرکت های دیگر نیز می توانند عضویت پیدا کنند.
خوب است بدانید در ابتدا کلمه اختصاری DVD جایگزین عبارت Digital Video Disc بود و بعدتر به دلیل کاربردهای زیادی که داشت، به نام Digital Versatile Disc تغییر پیدا کرد.

مشخصات فنی و طرز کار دی وی دی

ساختار کلی دی وی دی مشابه سی دی است؛ به طوری که اولین و قطورترین قسمت آن (با قطر 1.2 میلیمتر) شامل یک سطح پلاستیکی از جنس پلی کربنات می شود و روی آن یک لایه نازک براق بازتابنده یا منعکس کننده قرار گرفته است. درواقع این لایه اصلی ترین بخش دی وی دی است که اطلاعات به صورت نقطه های بسیار کوچک، بر روی آن نقش بسته اند. DVD های یک لایه در قسمت پشتی خود دارای بخشی هستند که می توان از روش های مختلف و با کمک دستگاه های حرفه ای روی آن چاپ انجام داد.
حقیقتا نقاط و شیارهای مارپیچی میکروسکوپی که روی سطح دی وی دی حک می شوند، به دلیل ریز و متراکم بودن، ظرفیت ذخیره آن را بالا می برند. پرتو لیزر در دستگاه پخش دی وی دی روی آن برجستگی ها می تابد و بازتاب آنها را به پیام های صوتی و تصویری تفسیر می کند.

کاربرد انواع دی وی دی

- دی وی دی ویدئویی یا DVD Video: این نوع دی وی دی که یکی از رایج ترین نوع DVD ها است، برای ذخیره داده های ویدیویی، با کیفیت صدا و تصویر بالا، مورد استفاده قرار می گیرد.
- دی وی دی رام یا DVD ROM: اگر DVD های محتوای فیلم سینمایی، انواع بازی رایانه ای و نرم افزارهای مختلف را دیده باشید، با این نوع DVD آشنایی دارید. این دیسک ها تنها قابلیت خواندن دارند و محتوایی که شرکت سازنده درونشان قرار داده را پخش می کنند.

- دی وی دی رایتبل یا DVD-R: روی این نوع دی وی دی که به صورت خام ارائه می شود، تنها یکبار می توانید اطلاعات خود را انتقال داده یا اصطلاحا بنویسید.
- دی وی دی ریرایتبل یا DVD-RW: این نوع DVD ها، برعکس نوع قبل، امکان چند بار نوشتن، حذف و تغییر داده را در اختیار کاربر قرار می دهند. البته از معایبشان این است که طول عمر کمتری نسبت به دیگر انواع دی وی دی دارند. اما می توانند ۴.۷ تا ۱۷ مگابایت داده را درون خود جای دهند.

انواع دی وی دی از نظر حجم ذخیره سازی

دی وی دی های مختلف از نظر حجم ذخیره سازی و میزان داده هایی که می توان به آنها انتقال داد، متفاوت هستند. برخی دی وی دی ها در یک طرف تنها یک سطح برای ذخیره سازی در اختیار کاربر قرار می دهند که با نام اس ال یا Single Layer شناخته می شوند و بعضی دیگر در یک سمت دارای دو لایه هستند که با عنوان دی ال یا Dual Layer آن را می شناسند.
همچنین دی وی دی های عادی و رایج که یک سطح قابل استفاده دارند، با نام اس اس یا Single Side معرفی می شوند و بعضی DVD های دیگر که در هر دو طرف امکان ذخیره داده را فراهم می کنند، با عنوان دی اس یا Dual Side در اختیار کاربران قرار می گیرند. بدیهیست که دی وی دی دارای لایه بیشتر، ظرفیت بیشتری برای ذخیره داده دارد.

مقایسه سی دی و دی وی دی

یکی از مهمترین مواردی که در هنگام انتخاب ابزار مناسب برای ذخیره سازی داده باید به آن توجه شود، حجم فضای موجود برای ذخیره سازی است که در DVD به طرز چشمگیری بیشتر از CD است. درحقیقت سی دی های رایج موجود در بازار، حدود ۷۰۰ مگابایت گنجایش دارند که برای ۸۰ دقیقه داده صوتی مناسب است و نهایتا نرم افزارهای کم حجم و تعداد محدودی تصویر را در خود نگه می دارد؛ اما دی وی دی ها دارای حجم بسیار بیشتری هستند که می تواند برای ذخیره داده های صوتی، فیلم های سینمایی، ویدیوهای باکیفیت، بازی های رایانه ای و نرم افزارهای حجیم تر مناسب باشد.

از آنجایی که حجم ذخیره سازی دی وی دی بالاتر است، کیفیت ویدیوهای موجود در آن نیز از نظر صوتی و دیداری بیشتر خواهد بود؛ بنابراین از هر نظر انتخاب دی وی دی می تواند هوشمندانه تر باشد. همچنین دسترسی به داده های دی وی دی به زمان بسیار کمتری نیاز دارد و این نسبت به زمان لازم برای دسترسی به اطلاعات سی دی، مزیت بزرگی محسوب می شود.

نگاهی بر سرعت درایو و دی وی دی

حداکثر سرعت دی وی دی را می توانید از طریق بررسی سطح رویی آن متوجه شوید. اما برای اینکه بتوانید از بالاترین سرعت ممکن برای نوشتن دی وی دی استفاده کنید، لازم است دستگاهتان نیز با این سرعت هماهنگ باشد.
سرعت پایه یا ابتدایی ترین سرعت دی وی دی که با عنوان 1X مشخص می شود، معادل انتقال ۱۳۸۵ کیلوبایت در هر ثانیه است. البته نباید در این مورد اشتباها سرعت CD را با سرعت DVD یکسان بدانید؛ چراکه اینها یکسان نیستند و سرعت 1X سی دی بدان معناست که در هر ثانیه ۱۵۳.۶ کیلوبایت داده منتقل می شود (این عدد، نسبت به DVD  خیلی کمتر است).

مقایسه دی وی دی معمولی با دی وی دی ناین

- دی وی دی ناین یا DVD9، پس از ساخت دی وی دی های معمولی یا DVD5 و جهت افزایش حجم ذخیره سازی آنها ساخته شد. مهم ترین تفاوت این دو مدل DVD در گنجایش آنهاست. دی وی دی ناین شامل دو DVD5 است که با لایه ای نازک به یکدیگر اتصال پیدا کرده اند. درحالیکه DVD5 تنها یک لایه برای ذخیره سازی داده ها دارد.

- حجم خالی دی وی دی ناین معادل ۸.۵ گیگابایت است که تنها ۷.۹ گیگابایت از آن قابلیت استفاده دارد و در مقابل، حجم دی وی دی معمولی برابر با ۴.۷ گیگابایت است که ۴.۳ گیگابایت آن را می توان استفاده نمود.
- همچنین از نظر ظاهری، رنگ دی وی دی فایو روشنتر از دی وی دی ناین است.
- از سوی دیگر، DVD9 با سرعت 4X تا 8X رایت می شود؛ درحالیکه رایت DVD5 با سرعت 4X تا 16X انجام می گردد. (البته توصیه می شود در DVD9  هم از سرعت 4X  استفاده کنید.)

اهمیت استفاده از دی وی دی با کیفیت

توصیه نهایی ما این است که برای امنیت اطلاعات و ماندگاری بهتر آنها، حتما از دی وی دی های باکیفیت استفاده نمایید. دی وی دی های ارزان، با توجه به اینکه از متریال بی کیفیت ساخته شده اند، در برابر ضربه، فشار، تغییرات دمایی و... آسیب پذیرتر هستند و ممکن است با کوچکترین مشکلی، در رایت و پخش داده ها با اختلال مواجه شوند. بنابراین اولین و مهمترین گام برای اطمینان از سلامت داده ها، استفاده از دی وی دی مناسب، معتبر و باکیفیتی است که قابلیت چاپ دارد و تا سال های سال اطلاعات را حفظ می کند.